حسرت شنوندگان در ایران
اگر چه صدای استاد مسلم موسیقی ایران در سالهای اخیر و یک بار در حمایت از مردم بم از تالار وزارت کشور به گوش رسید اما استاد شجریان از هشت سال پیش در اعتراض به سیاست های ایران در قبال موسیقی، در ایران کنسرت برگزار نمی کند و به صدا و سیمای جمهوری اسلامی هم به دلیل نحوه پخش آثارش و عدم رعایت حقوق مولف اجازه پخش آوازهایش را نمی دهد.
پاستاد شجریان از سال ٧٥ به بعد که کنسرتهایش به بهانه های مختلف تعطیل شد ، تصمیم گرفت دیگر در ایران کنسرتی اجرا نکند، چون به اعتقاد او رفتاری که با مردم تشنه و علاقمند این برنامه ها می شد بسیار توهین آمیز بود.
محمدرضا شجریان تنهاپس از سال ها به خاطر مردم بم خواندوبه مدت سه شب پی در پی از بیست و چهارم تا بیست و ششم دی در تالار بزرگ کشور واقع در ساختمان وزارت کشور به اجرای برنامه پرداخت. البته براساس اظهارات منتشر شده از سوی شجریان در یک نشست مطبوعاتی ،او قرار است سال آینده در برخی شهرستانها به اجرای برنامه بپردازد.او دراین نشست یکی از اهداف برگزاری این کنسرت ها را تامین هزینه مالی تکمیل باغ بم عنوان کرده است. محمد رضا شجریان قبل از انقلاب در اعتراض به آنچه که موسیقی مبتذل حرامزاده و بی بنیان می خواند همکاری خود را با رادیو تلویزیون قطع کرد و تنها در روزهای انقلاب اسلامی ایران این همکاری را با ترانه های انقلابی از سرگرفت.
نوروز در کانادا و آمریکا
با این وجود در اسفند سال گذشته و فروردین سالجاری شجریان و گروهش متشکل از وی و همایون شجریان، حسین علیزاده و کیهان کلهر در دو کشور کانادا و امریکا به اجرای برنامه پرداختند و چنانکه روزنامه فرانسیسکو کرونیکل نوشته است این اجرا ها مورد توجه وافع شد:«....اسفند و فروردین ماه سال جاری چهار چهره معروف آواز و نوازندگى موسیقی سنتی ایران محمدرضا شجریان، به اجراى برنامه های مختلفی در آمریکا وکانادا پرداخته بودند. اگرچه شجریان و گروهش در سال های قبل نیز در آمریکا به اجرای برنامه پرداخته بودند. شجریانی که به پاواروتی ایران شهرت دارد وکلهرکه از نظر آنهامشهورترین نوازنده کمانچه درجهان است ...»
بی تو به سر نمی شود
دو تور قبلی گروه شجریان در آمریکا در سالهای ٢٠٠١ و ٢٠٠٢ به شدت با تحسین منتقدان و مخاطبان آمریکایی مواجه شده بود درسال ٢٠٠٢ همزمان با انتشار سى دى گروه موسیقی شجریان با عنوان "بى تو بسر نمى شود" کنسرت این گروه موسیقی به ناچار بدون حسین علیزاده که دچار دردسرهاى اداره مهاجرت آمریکا شده بود بى او بسر شد.
مشکلات روادید علیزاده مصادف با دوره ای بود که با عباس کیارستمی نیزبرخورد مشابه ای صورت گرفته بود درزمان اجرای شجریان در سال ٢٠٠٢ نامه اى در محل کنسرت بین تماشاگرها پخش شد تا متن آن را براى مقامات آمریکایى بفرستند دراین نامه آمده بود: "این فکر که دولت آمریکا قادر به تشخیص یک تروریست از یک فیلمساز سرشناس شصت و دو ساله نیست توهینى است هم به توانایى هاى امنیتى و هم به شعور فرهنگى ما آمریکایى ها!»
کاندیدای جایزه «گرمی»
در همین سال بود که آلبوم بی تو به سر نمیشودنامزد دریافت جایزه ارزشمند «گرمی» شد.
جایزه گرمی، که آکادمى ملى هنر ها و صنایع ضبط موسیقی آمریکا هر ساله به تازه هاى جهان موسیقى و هنرمندان و فن آوران برگزیده این رشته هنری، اهدا مى کند، از مهم ترین جوایز موسیقى در آمریکاست به علاوه آلبوم کلهر در سال ٢٠٠٢ به همراه نوازنده هندی سیتار "شجاعت حسین خان" به نام "باران" آن سال نامزد جایزه گرمی شد.
محمد رضا شجریان درهنگام نامزدی جایزه گرمی در گفتگویى با بى بى سى از انتخاب این دو قطعه ابراز خوشوقتى کرده و گفته بود اگر متخصصان موسیقى جهان با کار هنرمندان ایرانى آشنا مى شدند سال ها پیش از این باید آنها را نامزد جوایز بین المللى مى کردند.
به گفته او این موسیقى همیشه حرفى براى گفتن در عرصه جهانى داشته است، اما نبود مدیریت درست براى ارائه آن باعث عدم توجه کارشناسان شده است . در این سال کنسرت گروه شجریان در سالن تاون هال نیویورک که یکى از تالارهاى قدیمى نمایش در نیویورک است برگزارشد وغیبت حسین علیزاده به خصوص در بخش دوم برنامه که بیشتر اجراى ساخته هاى خود اوبود محسوس بود.
شجریان درلندن
محمد رضا شجریان در اکتبر٢٠٠٣ نیزدر برنامه ای، با عنوان «طنین جاودانگی» در لندن ، آثاری از حسین علیزاده را در دستگاه راست پنجگاه با اشعاری ازحافظ، سعدی، مهدی اخوان ثالث، فریدون مشیری و شفیعی کدکنی اجرا کرد.
برنامه طنین جاودانگی با استقبال وسیع ایرانیان و غیر ایرانیان روبرو شد به ویژه حضور جوانان در سالن قابل توجه بود و تنها گلایه مسن تر ها آن بود که چرا استاد از تصنیف های قدیمی، مثلا مرغ سحر، چیزی نخوانده است .
استقبال از برنامه چنان گسترده بود که مسوولان سالن مجبور شده بودند در پشت جایگاه هنرمندان نیز صندلی بچینند و تعدادی زیادی از تماشاچیان را در آنها جای دهند برنامه با شعری از سعدی آغاز شد. بخش دوم برنامه با غزلی از حافظ آغاز شد که پدر و پسر بخش هایی از آن را به تناوب و بخش هایی را با هم می خواندند. در این بخش از برنامه، مردم از تصنیف فریاد سروده فریدون مشیری استقبال پرشوری کردند.
اگر چه صدای استاد مسلم موسیقی ایران در سالهای اخیر و یک بار در حمایت از مردم بم از تالار وزارت کشور به گوش رسید اما استاد شجریان از هشت سال پیش در اعتراض به سیاست های ایران در قبال موسیقی، در ایران کنسرت برگزار نمی کند و به صدا و سیمای جمهوری اسلامی هم به دلیل نحوه پخش آثارش و عدم رعایت حقوق مولف اجازه پخش آوازهایش را نمی دهد.
استاد شجریان از سال ٧٥ به بعد که کنسرتهایش به بهانه های مختلف تعطیل شد ، تصمیم گرفت دیگر در ایران کنسرتی اجرا نکند، چون به اعتقاد او رفتاری که با مردم تشنه و علاقمند این برنامه ها می شد بسیار توهین آمیز بود.
محمدرضا شجریان تنهاپس از سال ها به خاطر مردم بم خواندوبه مدت سه شب پی در پی از بیست و چهارم تا بیست و ششم دی در تالار بزرگ کشور واقع در ساختمان وزارت کشور به اجرای برنامه پرداخت. البته براساس اظهارات منتشر شده از سوی شجریان در یک نشست مطبوعاتی ،او قرار است سال آینده در برخی شهرستانها به اجرای برنامه بپردازد.او دراین نشست یکی از اهداف برگزاری این کنسرت ها را تامین هزینه مالی تکمیل باغ بم عنوان کرده است. محمد رضا شجریان قبل از انقلاب در اعتراض به آنچه که موسیقی مبتذل حرامزاده و بی بنیان می خواند همکاری خود را با رادیو تلویزیون قطع کرد و تنها در روزهای انقلاب اسلامی ایران این همکاری را با ترانه های انقلابی از سرگرفت.
نوروز در کانادا و آمریکا
با این وجود در اسفند سال گذشته و فروردین سالجاری شجریان و گروهش متشکل از وی و همایون شجریان، حسین علیزاده و کیهان کلهر در دو کشور کانادا و امریکا به اجرای برنامه پرداختند و چنانکه روزنامه فرانسیسکو کرونیکل نوشته است این اجرا ها مورد توجه وافع شد:«....اسفند و فروردین ماه سال جاری چهار چهره معروف آواز و نوازندگى موسیقی سنتی ایران محمدرضا شجریان، به اجراى برنامه های مختلفی در آمریکا وکانادا پرداخته بودند. اگرچه شجریان و گروهش در سال های قبل نیز در آمریکا به اجرای برنامه پرداخته بودند. شجریانی که به پاواروتی ایران شهرت دارد وکلهرکه از نظر آنهامشهورترین نوازنده کمانچه درجهان است ...»
بی تو به سر نمی شود
دو تور قبلی گروه شجریان در آمریکا در سالهای ٢٠٠١ و ٢٠٠٢ به شدت با تحسین منتقدان و مخاطبان آمریکایی مواجه شده بود درسال ٢٠٠٢ همزمان با انتشار سى دى گروه موسیقی شجریان با عنوان "بى تو بسر نمى شود" کنسرت این گروه موسیقی به ناچار بدون حسین علیزاده که دچار دردسرهاى اداره مهاجرت آمریکا شده بود بى او بسر شد.
مشکلات روادید علیزاده مصادف با دوره ای بود که با عباس کیارستمی نیزبرخورد مشابه ای صورت گرفته بود درزمان اجرای شجریان در سال ٢٠٠٢ نامه اى در محل کنسرت بین تماشاگرها پخش شد تا متن آن را براى مقامات آمریکایى بفرستند دراین نامه آمده بود: "این فکر که دولت آمریکا قادر به تشخیص یک تروریست از یک فیلمساز سرشناس شصت و دو ساله نیست توهینى است هم به توانایى هاى امنیتى و هم به شعور فرهنگى ما آمریکایى ها!»
کاندیدای جایزه «گرمی»
در همین سال بود که آلبوم بی تو به سر نمیشودنامزد دریافت جایزه ارزشمند «گرمی» شد.
جایزه گرمی، که آکادمى ملى هنر ها و صنایع ضبط موسیقی آمریکا هر ساله به تازه هاى جهان موسیقى و هنرمندان و فن آوران برگزیده این رشته هنری، اهدا مى کند، از مهم ترین جوایز موسیقى در آمریکاست به علاوه آلبوم کلهر در سال ٢٠٠٢ به همراه نوازنده هندی سیتار "شجاعت حسین خان" به نام "باران" آن سال نامزد جایزه گرمی شد.
محمد رضا شجریان درهنگام نامزدی جایزه گرمی در گفتگویى با بى بى سى از انتخاب این دو قطعه ابراز خوشوقتى کرده و گفته بود اگر متخصصان موسیقى جهان با کار هنرمندان ایرانى آشنا مى شدند سال ها پیش از این باید آنها را نامزد جوایز بین المللى مى کردند.
به گفته او این موسیقى همیشه حرفى براى گفتن در عرصه جهانى داشته است، اما نبود مدیریت درست براى ارائه آن باعث عدم توجه کارشناسان شده است . در این سال کنسرت گروه شجریان در سالن تاون هال نیویورک که یکى از تالارهاى قدیمى نمایش در نیویورک است برگزارشد وغیبت حسین علیزاده به خصوص در بخش دوم برنامه که بیشتر اجراى ساخته هاى خود اوبود محسوس بود.
شجریان درلندن
محمد رضا شجریان در اکتبر٢٠٠٣ نیزدر برنامه ای، با عنوان «طنین جاودانگی» در لندن ، آثاری از حسین علیزاده را در دستگاه راست پنجگاه با اشعاری ازحافظ، سعدی، مهدی اخوان ثالث، فریدون مشیری و شفیعی کدکنی اجرا کرد.
برنامه طنین جاودانگی با استقبال وسیع ایرانیان و غیر ایرانیان روبرو شد به ویژه حضور جوانان در سالن قابل توجه بود و تنها گلایه مسن تر ها آن بود که چرا استاد از تصنیف های قدیمی، مثلا مرغ سحر، چیزی نخوانده است .
استقبال از برنامه چنان گسترده بود که مسوولان سالن مجبور شده بودند در پشت جایگاه هنرمندان نیز صندلی بچینند و تعدادی زیادی از تماشاچیان را در آنها جای دهند برنامه با شعری از سعدی آغاز شد. بخش دوم برنامه با غزلی از حافظ آغاز شد که پدر و پسر بخش هایی از آن را به تناوب و بخش هایی را با هم می خواندند. در این بخش از برنامه، مردم از تصنیف فریاد سروده فریدون مشیری استقبال پرشوری کردند.
محمد رضا و همایون شجریان، علیزاده و كلهر پیش از این كنسرت، تور كنسرتی در اروپا برگزار كردند. قطعاتی كه برای این كنسرت انتخاب شده بود، قطعاتی بود كه گروه در این تور اجرا كرد.به گزارش میراث خبریكی از دلایل اجرای كنسرت های مجدد این گروه در ایران جلوگیری از ایجاد بازار سیاه و پاسخ به ابراز علاقه موسیقی دوستداران عنوان شده است.طبق آخرین خبرها اولین اجرا، اواخر دی ماه در اصفهان برگزار می شود. حمید رضا نوربخش مدیر اجرایی و گروه هماهنگی در تلاشند تا فضای مناسبی برای این كنسرت انتخاب كنند. یكی از استادیوم های شهر اصفهان برای اجرای این كنسرت پیشنهاد شده اما شجریان هنوز موافقت خود را برای اجرای كنسرت در این محل اعلام نكرده است.پس از این كنسرت، گروه راهی شیراز می شود تا برنامه را در این شهر نیز تكرار كند.برای اجرای شیراز هم یك استادیوم ورزشی در نظر گرفته شده است.اما گویا گروه تمایل دارد در حافظیه برنامه اجرا كند، اگر چه هوای سرد زمستان مانع اجرای برنامه در فضای باز حافظیه است. به همین خاطر آنها به دنبال راه حل مناسبی هستند تا بتوانند كنسرت را در حافظیه برگزار كنند. در صورتی كه تلاش ها به نتیجه ای نرسد، محل اجرا استادیومی در شیراز است.و بر اساس آخرین شنیده ها شجریان تصمیم دارد بعد از پایان ماه محرم و صفر كنسرت دیگری در تهران برگزار كند. گفته می شود، این اقدام پاسخ به استقبال علاقمندان موسیقی ایرانی و جلوگیری از فروش بلیت با قیمت های بالاست. به نظر می آید شجریان می خواهد اجرای كنسرت در ایران را ادامه دهد و مشتاقان را سیراب كند.در صورتی كه این كنسرت ها با موفقیت برگزار شود، شاهد اولین كنسرت پیاپی شجریان در ایران خواهیم بود.و در واقع با زمزمه هایی كه به گوش می رسد و بر ادامه این كنسرت ها تاكید دارد، شاهد فصل تازه ای در فعالیت استادان موسیقی ایرانی خواهیم بود.از سوی دیگر، خبرهای های شیرین دیگری هم شنیده می شود. محمد رضا لطفی نیز پس از سال ها تدارك كنسرت بزرگی در تهران را می بیند و استاد شجریان یكی از كسانی است كه احتمال دارد لطفی را در كنسرتش همراهی كند.